ΚηφιSOS*

Sunday, June 24, 2007
ΚηφιSOS*

Αποτελεί το τελευταίο ζωντανό ποτάμι του Λεκανοπεδίου. Η κοίτη του απλώνεται σε έκταση 12000 στρεμμάτων καθώς διέρχεται μέσα από 10 Δήμους της Αττικής, μεταξύ των οποίων η Νέα Ερυθραία, η Κηφισιά, η Μεταμόρφωση και η Νέα Φιλαδέλφεια.
Ο Κηφισός θα μπορούσε να αποτελεί ιδανικό μέρος συνάντησης και επικοινωνίας των κατοίκων. Αντιθέτως, η συνεχιζόμενη επιβάρυνση από τις εκχερσώσεις, την ρήψη σκουπιδιών, τις καταπατήσεις, τις πολεοδομικές αυθαιρεσίες και την μόλυνση των υδάτων με βιομηχανικά απόβλητα, οι κάτοικοι βλέπουν το ποτάμι να οδηγείται σε αργό θάνατο. Ενώ οι πρωτοβουλίες για την διάσωση του ποταμού τα τελευταία χρόνια, δεν τους γεμίζουν πολλές ελπίδες. Δεν έχουν άδικο.
«Είναι φορές που η κατάσταση είναι πραγματικά αφόρητη. Δεν μπορείς να μην κλείσεις την μύτη σου από την δυσωδία και η ατμόσφαιρα είναι αποπνικτική», μας λέει ο κύριος Βασίλης ο οποίος μένει κοντά στη γέφυρα της Αγίας Άννης. Η δυσοσμία αποτελεί σημαντικό μέρος του προβλήματος καθώς είναι αισθητή σε όλους τους δήμους από τους οποίους διέρχεται ο Κηφισός, από τη Μεταμόρφωση ως τις εκβολές.
Ο καθηγητής Γιώργος Στουρναράς, από την ελληνική Επιτροπή Υδρολογίας, δηλώνει: «Η κατάσταση είναι απαράδεκτη από περιβαλλοντικής, νομικής, κοινωνικής και πολιτισμικής απόψεως. Επιβάλλεται να γίνει κάτι εδώ και τώρα. Και αυτό διότι όπως προκύπτει από πολλές έρευνες, τα νερά είναι τόσο μολυσμένα, ώστε η διαδικασία καθαρισμού θα μπορούσε να διαρκέσει χρόνια, αν όχι δεκαετίες».
Χρώμιο, μόλυβδος, νικέλιο, ρίχνονται ανεξέλεγκτα από παραβατικές επιχειρηματικές δραστηριότητες κατά μήκος του Κηφισού, κυλούν νωχελικά υποβαθμίζοντας το περιβάλλον όλης της δυτικής Αθήνας και χύνονται στο Φαληρικό Δέλτα για να μολύνουν όλο το θαλάσσιο μέτωπο που αρχίζει από τις εκβολές του ποταμού και εκτείνεται ως το Πέραμα.
Ο Σαρωνικός, λίγα χρόνια μετά τον καθαρισμό του και την επιστροφή της φυσικής του χλωρίδας και πανίδας – καθώς και των λουόμενων - απειλείται εκ νέου με οικολογική καταστροφή. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Πειραιά, το χρώμιο στη γέφυρα της Αγίας Άννης ανιχνεύεται κατά μέσο όρο έως 350% πάνω από τα όρια, ενώ η μέγιστη τιμή ξεπερνά συχνά το 1600%. Στην κατάληξη του ποταμού μετρήθηκε κατά μέσο όρο έως 220% πάνω από τα όρια, ο μόλυβδος ως 120% και το νικέλιο 50%.
Οι λόγοι για τις υψηλές τιμές συγκέντρωσης των βαρέων μετάλλων στις εκβολές του Κηφισού, αποδίδονται κατα κύριο λόγο, στην ρίψη βιομηχανικών αποβλήτων από βυρσοδεψεία και βιομηχανίες, που παράγουν χρώματα και τσιμέντα, καθώς επίσης και στην ύπαρξη παράνομων αγωγών αποβλήτων.
Οι ευθύνες εντοπίζονται σε διάφορα μέτωπα, αλλά δυστυχώς η ατιμωρησία αποτελεί το κύριο όπλο στα χέρια όλων αυτών που εκμεταλλευόμενοι την «ανυπαρξία» των αρμοδίων, οδηγούν όχι μόνο σε μαρασμό τον Κηφισό αλλά υποθηκεύουν το μέλλον και την υγεία των κατοίκων.
Οι υψηλές συγκεντρώσεις χρωμίου - ενός ιδιαίτερα τοξικού στοιχείου - στις γειτονικές παραλίες, Βοτσαλάκια, Φρεαττύδα και Πέραμα, όπου Αθηναίοι και Πειραιώτες κάνουν τα καλοκαιρινά τους μπάνια απειλούν με μη αναστρέψιμες επιπτώσεις την δημόσια υγεία.
Όταν γνωστοποιήσαμε τα στοιχεία τις έρευνας του Πανεπιστημίου Πειραιά, σε κάτοικο ο οποίος κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού συνηθίζει μαζί με την οικογένειά του να περνάει αρκετές ώρες στις παραλίες αυτές, εκείνος δεν έκρυψε την αγωνία του. «Πραγματικά δεν ξέρω τι να πω. Μένω έκπληκτος. Η κατάσταση όπως μου την περιγράφετε έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Δεν θα ξαναπάω να κάνω το μπάνιο μου σ’ αυτές τις περιοχές. Αλλά η αγωνία μου θα είναι μεγάλη μην τυχόν προκύψουν προβλήματα στην υγεία των παιδιών μου στο μέλλον. Αυτό είναι το μόνο για το οποίο φοβάμαι, συνηθίζαμε να πηγαίνουμε σ’ αυτές τις παραλίες κάθε χρόνο» μας λέει και μας ρωτά για τις πιθανότητες που έχει εκείνος και οι δικοί του να εμφανίσουν ασθένειες. Μεγαλύτερος του φόβος, ο καρκίνος.
Στα 75 του χρόνια, ο Γιάννης Καρατζάς ξέρει να απολαμβάνει την κάθε στιγμή της δημοκρατίας. Έχει ζήσει σε ταραγμένες εποχές της χώρας, τα όσα μας δηγείται για την κατοχή, τον εμφύλιο και την δικτατορία φαίνονται πολύ μακρινά και τα βιώματά του δεν μπορούν να καταγραφούν σε 4-5 αράδες.
Τώρα ζει κάπου ήσυχα στο Μοσχάτο και δηλώνει ευτυχισμένος που “στην δύση της ζωής του” όπως λέει, απολαμβάνει την ειρήνη. «Είναι το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας. Μόνο που άμα δώσεις στον άνθρωπο περισσή ελευθερία σε εκμεταλλεύεται»μας λέει αναφερόμενος σε εκείνο που εξακολουθεί να τον πονά.
Έχοντας βιώσει κατα το πρόσφατο παρελθόν τις πλημμύρες του Κηφισού και ζώντας σήμερα με την διαρκή οικολογική του επιβάρυνση, ο κ. Καρατζάς προσπαθεί να αφυπνίσει τους συμπολίτες του, αφού όπως μας εξηγεί «ενώ οι προηγούμενες γενιές μας έχουν δώσει τόσα πολλά και έχουν παλέψει για την ελευθερία μας, εμείς δεν εκτιμάμε αυτά που έχουμε αφού δεν είμαστε ικανοί ούτε καν ένα ποτάμι να συντηρήσουμε».
Του ζητάμε να περπατήσουμε κατά μήκος του Κηφισού και δεν μας χαλάει χατίρι. «Θυμάμαι τα παιδιά μου να παίζουν εδώ ανέμελα. Άλλες εποχές, άλλοι καιροί. Τότε που άκουγες το τρεχούμενο νερό και άνοιγε η ψυχή σου. Τώρα πια ούτε να περάσεις από τα 100 μέτρα δεν μπορείς με τη δυσοσμία που υπάρχει. Φοβάσαι για την υγεία σου, για την υγεία των παιδιών σου. Από ένα ποτάμι που ήταν η χαρά της ζωής το καταντήσαμε να φοβόμαστε να το πλησιάσουμε. Τέτοιοι άνθρωποι είμαστε».
Παρά την αγανάκτηση στο πρόσωπό του φαίνεται πως ο ίδιος δεν αποποιείται των ευθυνών του. Δεν θεωρεί το κράτος ως τον μόνο ένοχο της σημερινής κατάστασης. «Τα μπάζα και τα σκουπίδια τείνουν να γίνουν καθημερινό φαινόμενο γιατί είμαστε ασυνείδητοι ως πολίτες. Όλοι μας φέρουμε ευθύνη γι’ αυτό. Ακόμη και γω τώρα που σου μιλάω και περπατάμε, θα μπορούσαμε με μια σακούλα να είχαμε μαζέψει αρκετά σκουπίδια. Κι όμως δεν το κάνουμε».
Κοντοστέκεται και το μάτι του πέφτει σε σωρό από κιτρινισμένα κουτάκια αναψυκτικών. Χωρίς να χάσει λεπτό, ο 75άχρονος συνταξιούχος σκύβει και αρχίζει να τα μαζεύει. «Ποιος ξέρει πόσα χρόνια είναι αυτά εδώ...»
Θα τα κρατήσει σφιχτά στα χέρια του μέχρι το τέλος της περιήγησής μας για να τα πετάξει σε ένα κάδο. «Σκέψου αν όποιος περνάει από δω μάζευε και από ένα κουτάκι πόσο πιο όμορφα θα ήταν όλα...» μας λέει καθώς πετά την λεία του στον κάδο που κατάφερε επιτέλους να εντοπίσει μετά από εικοσάλεπτη αναζήτηση.
Φτάνοντας στο Δέλτα Φαλήρου, ο κ. Γιάννης έδειχνε ακούραστος. Αποφασίσαμε να συνεχίσουμε προς το γήπεδο του beach volley. Στο κομμάτι ανάμεσα στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις και το ΣΕΦ προβλεπόταν η δημιουργία χώρων αναψυχής και περιπάτου. Ως συνήθως, τα σχέδια έμειναν σχέδια και η υλοποίηση εκκρεμεί μέχρι σήμερα.
Η αποπνικτική κατάσταση που δημιουργεί η υψηλή θερμοκρασία με την δυσοσμία των σκουπιδιών, δεν αφήνει περιθώρια για ευχάριστο κλείσιμο του περιπάτου μας. Ο κ. Καρατζάς κοιτάζει σιωπηλά. Εξάλλου δεν χρειάζονται τα λόγια για να περιγράψεις μια εικόνα που μιλά από μόνη της. Μπάζα, σωροί σκουπιδιών, αλλοίωση της περιοχής.
«Αθλιότητα», καταφέρνει τελικά να πεί έπειτα από έναν βαθύ στεναγμό. «Θέλω να πιστεύω πως οι πολίτες θα ευαισθητοποιηθούν. Γιατί μόνο τότε θα υπάρξει ελπίδα. Οι πολιτικοί είναι όλο λόγια και υποσχέσεις που μένουν στα συρτάρια. Άλλωστε έχουν άλλες ασχολίες βλέπετε, κουμπάρους, ομόλογα... Που να βρούν χρόνο;» αναρωτιέται ο κ. Καρατζάς ενώ κάτι που μοιάζει με πικρό χαμόγελο διαγράφεται στα χείλη του.

*Στα πλαίσια εργαστηρίου μαζί με τους Ρίζο Παναγιώτη και Τοπαλίδη Νίκο

http://anafandon.blogspot.com/2007/06/sos.html