Όταν η αισιοδοξία γίνεται Ολυμπιακό άθλημα...

Όταν η αισιοδοξία γίνεται Ολυμπιακό άθλημα...
Ε
ΛΕΥΘΕΡΟ 10/12/1997

* Η περίπτωση του Φαλήρου ή πώς σε μια παραλία "φυτεύονται" στάδια
Ρεπορτάζ:

ΓΙΩΤΑ ΚΑΡΑΜΠΙΝΗ

Στις μακέτες όλα φαίνονται ωραία. Στην πράξη όμως η παραλία τουΝ. Φαλήρου θα χαθεί οριστικά πια, αφού φορτώνεται με πέντε επιπλέονστάδια πέραν των δύο που ήδη λειτουργούν στο θαλάσσιο μέτωπο (ΣΕΦκαι Καραϊσκάκη). Ισως αυτό εξηγεί το γεγονός ότι, όπως καταγράφεταιστην έρευνα της PRC που δημοσίευσε η "Κυριακάτικη Αυγή", οι πολίτεςτου Πειραιά εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί για τα αποτελέσματαπου θα έχει η διοργάνωση των Ολυμπιακών του 2004 στην ποιότητα ζωής.Μόνο ένας στους δύο εμφανίζεται αισιόδοξος, κι απ' αυτούς ησυντριπτική πλειοψηφία φοβάται ότι στα θέματα της μόλυνσης τουπεριβάλλοντος αλλά και της ανεργίας η κατάσταση θα επιδεινωθεί.* "Στις 5 Σεπτεμβρίου 1997 η Ελλάδα πέτυχε τη μεγαλύτερηαθλητική, επικοινωνιακή, πολιτιστική, τουριστική και διπλωματικήδιάκριση στον εικοστό αιώνα". Γ. Λιάνης, περιοδικό "MEN", Οκτώβρης1997.* "Θα χρεωθούμε ως χώρα. Ας χρεωθούμε. Εγώ θα τα πληρώσω πάλι, τοξέρω, αλλά τουλάχιστον ας γίνουν κάποια έργα που θα μείνουν σταπαιδιά μας". Οδηγός ταξί, την επόμενη μέρα της ανακοίνωσης τωναποτελεσμάτων που ανέθεταν στην Αθήνα τη διοργάνωση των ΟλυμπιακώνΑγώνων του 2004 (σημείωση: ήταν βουρκωμένος).ΕΚΤΟΣ από το νέφος τον τελευταίο καιρό πάνω από την Αθήναπλανιέται εν είδει φαντάσματος και μια πρωτόγνωρη ευφορία. Δηλώσειςθριάμβου και οι κάτοικοι μιας πόλης σε κατάσταση έξαλλωνπανηγυρισμών. Μας κληρώσανε. Και το νέο μας εθνικό σπορ είναι, πλέον,η αισιοδοξία. Καθρέφτης αυτής, ο δείκτης του Χρηματιστηρίου που πήρετην ανιούσα. Τέλος η μεμψιμοιρία. Τα νούμερα κάποιων δημοσκοπήσεωνεμφάνιζαν εντυπωσιακά ποσοστά συναίνεσης, αποσιωπώντας όμως ότι έναποσοστό της τάξης του 30% του συνόλου των ερωτηθέντων θεωρεί ότι ηκατασκευή των σχεδιαζόμενων έργων θα έχει αρνητικές συνέπειες για τοπεριβάλλον στο Λεκανοπέδιο, ενώ το 80% των ερωτηθέντων στηΘεσσαλονίκη και το 70% των ερωτηθέντων συνολικά στην επαρχία θεωρούνότι η τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα θα οδηγήσει σεπεραιτέρω υποβάθμιση της περιφέρειας. Μέχρι που ήρθε η έρευνα τουΙνστιτούτου V-PRC για την "Κυριακάτικη Αυγή", η οποία καταγράφει μίασοβαρή τάση μεταστροφής των πολιτών. Τελικά ό,τι λάμπει δεν είναιχρυσός. Σοβαρά προβλήματα, όπως η ανεργία και το περιβάλλον, θαεπιδεινωθούν, εκτιμά η πλειοψηφία των ερωτηθέντων στη συγκεκριμένηέρευνα.Παράλληλα με την αρχική αισιοδοξία όμως, μας προέκυψε και μιασυλλογική λατρεία μακετών. Φωτογραφίες εγκατάλειψης του "πριν",πολύχρωμες μακέτες του "μετά". Ο σκουπιδότοπος που ως μοντέρνασταχτοπούτα μεταμορφώνεται σε πράσινο αθλητικό παράδεισο. Ηεγκαταλελειμμένη επί χρόνια παραλιακή ζώνη του Φαλήρου θα αποκτήσειεπιτέλους τα χιλιάδες στρέμματα πράσινου χλοοτάπητα και τα χιλιάδεςκυβικά τσιμέντου που θα την αξιοποιήσουν και θα την αναβαθμίσουν. Ηκολυμβήθρα του Σιλωάμ βρέθηκε και άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για τησυλλογική αναβάπτιση και εξιλέωση. Το τίμημα: η θέα στη θάλασσα, έναςυδροβιότοπος, ένα αρχαίο ποτάμι.Τι προβλέπεται και πώς η παράβαση νομιμοποιείται Στην περιοχή του Φαλήρου θα χρησιμοποιηθούν για τη διεξαγωγή τωνΟλυμπιακών αγωνισμάτων έξι συνολικά αθλητικοί χώροι, δύο από τουςοποίους υπάρχουν ήδη και είναι το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας και τογήπεδο Καραϊσκάκη. Οι υπόλοιποι τέσσερις που θα κατασκευαστούν είναιτο κέντρο μπιτς-βόλεϊ, το ολυμπιακό κέντρο σόφτμπολ, το σύμπλεγμαπαράκτιας ζώνης Φαλήρου και το ολυμπιακό κέντρο μπέιζμπολ. Όλες αυτέςοι κατασκευές θα έχουν τη δυνατότητα να εξυπηρετήσουν 47.500 θεατές.Το ολυμπιακό κέντρο μπέιζμπολ είναι το έργο που έχει προκαλέσεικαι τις περισσότερες αντιδράσεις από φορείς και πολίτες, καθώς οχώρος που σχεδιάζεται να κατασκευαστεί είναι το Δέλτα Ιλισσού, έναςαπό τους λίγους βιότοπους μεταναστευτικών πουλιών που έχουναπομείνει. Όπως επισημαίνει η Ορνιθολογική Εταιρεία, η σημασία τουβιότοπου είναι μεγάλη, καθώς οι χώροι αυτοί αποτελούν βασικό σταθμόξεκούρασης και ανεφοδιασμού των μεταναστευτικών πουλιών. Στονυδροβιότοπο του Ιλισσού η Ορνιθολογική Εταιρεία έχει καταγράψει "119είδη πουλιών από τα οποία τα 28 περιλαμβάνονται στο παράρτημα 1 τηςκοινοτικής οδηγίας 79/409 για την διατήρηση των άγριων πτηνών",δηλαδή, βρίσκονται υπό καθεστώς αυστηρής προστασίας. Επιπλέον, "76από τα 119 είδη πουλιών προστατεύονται από τη σύμβαση της Βέρνης γιατην διατήρηση της άγριας ζώνης και του φυσικού περιβάλλοντος".Για το Δέλτα του Ιλισσού η Ορνιθολογική Εταιρεία έχει καταθέσειπρόταση να δημιουργηθεί "Θεματικό (φυσικό) πάρκο" και με βάση τηνπαραπάνω πρόταση εκπονήθηκε μελέτη των αρχιτεκτόνων Ε. Δελφίνο και Μ.Πυλαρινού η οποία και απέσπασε το πρώτο βραβείο, μεταξύ 150συμμετοχών από όλο τον κόσμο, στο διαγωνισμό της Διεθνούς ΈνωσηςΑρχιτεκτόνων. Η μελέτη προβλέπει τη δημιουργία φυσικού πάρκου ανάμεσαστις εκβολές του Ιλισσού και του Κηφισού με δύο ζώνες, μία για τηνελεύθερη κίνηση των επισκεπτών και μία για τον προστατευόμενουδροβιότοπο.Με τη σχεδιαζόμενη κατασκευή του ολυμπιακού κέντρου μπέιζμπολστον χώρο του Ιλισσού όχι μόνο καταστρέφεται ο βιότοπος αλλάεξαφανίζεται και το ίδιο το ποτάμι, καθώς επιμένει να εκβάλλει εδώκαι κάποιες χιλιάδες χρόνια στο χώρο αυτό, δηλαδή στο μελλοντικόγήπεδο μπέιζμπολ.Η Κίνηση Πολιτών Παραλίας Σαρωνικού και η Πρωτοβουλία Πολιτώνκατά των Ολυμπιακών εκφράζουν τη βαθιά τους αντίθεση σε αυτήν τηνεοαποκτηθείσα αισιοδοξία αναβάθμισης και αξιοποίησης της συνολικήςπεριοχής του Φαλήρου, καθώς θεωρούν ότι "το τείχος των κτισμένωνόγκων που θα καταλάβει την παραλία θα εμποδίζει ακόμα και τη θαλάσσιααύρα να περάσει στην πόλη". Επιπλέον οι σχεδιαζόμενες κατασκευέςκρίνεται ότι παραβιάζουν το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας (Ν1515/85)που ορίζει σαφώς το χώρο του Φαληρικού Όρμου ως "υπερτοπικό πόλοαναψυχής αθλητισμού και πολιτιστικών δραστηριοτήτων". Παράλληλα τοΣυμβούλιο της Επικρατείας σε νομολογία του, που εξέδωσε με αφορμή τηνυπόθεση του Καζίνο του Φλοίσβου, προβλέπει για την ευρύτερη περιοχή"κατευθύνσεις, προγράμματα και μέτρα για την αναβάθμιση του φυσικούκαι ανθρωπογενούς περιβάλλοντος".Το θέμα της παραβίασης του Ρυθμιστικού Σχεδίου φαίνεται πως δενθα αποτελεί πλέον πρόβλημα, καθώς αντιμετωπίζεται όχι με τηνπραγματοποίηση κάποιας αλλαγής στα προβλεπόμενα έργα αλλά με τηνπροσαρμογή του Σχεδίου στα έργα(!), ενέργεια που επισήμως ονομάζεται"επικαιροποίηση" και ανακοινώθηκε σε ημερίδα που διοργάνωσε το ΤΕΕτην Τρίτη 7 Οκτωβρίου, από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ. Στην ίδια ημερίδα, μεθέμα "Ολυμπιακοί Αγώνες 2004 - Η δουλειά των Τεχνικών", ο πρόεδροςτου ΤΕΕ Κ. Λιάσκας προανήγγειλε τη διεξαγωγή δημόσιας συζήτησης γιατις επιπτώσεις των έργων σε... έξι μήνες."Πράσινες" λεπτομέρειες και η επόμενη μέρα Ένα από τα θετικά στοιχεία της μακέτας που αναφέρεται στο "μετά"του Φαλήρου είναι ότι εμφανίζεται σε αυτήν εκτός από τις αθλητικέςεγκαταστάσεις και αρκετός "πράσινος" χώρος. Δένδρα; Όχι ακριβώς! Τόσοο κ. Απ. Αλωνιάτης από την Επιτροπή Πολιτών Μοσχάτου όσο και η κ. Μ.Ιατρίδου από την Πρωτοβουλία Πολιτών κατά των Ολυμπιακών Αγώνων του2004 στην Αθήνα αναφέρουν ότι μελέτη του Οργανισμού Αθήνας (ΟΡΣΑ)προβλέπει για το συγκεκριμένο χώρο συνεδριακό κέντρο 20.000 τ.μ.,Ναυτικό μουσείο 5.250 τ.μ., εστιατόρια και αναψυκτήρια 6.500 τ. μ.Στο δε οικόπεδο της Ριζαρίου προβλεπόταν η ανέγερση μεγάλουξενοδοχειακού συγκροτήματος έκτασης 35.000 τ.μ. Το σχέδιο είχε"παγώσει", καθώς οι αριθμητικές εκτιμήσεις για την πελατεία του δενήταν αισιόδοξες. Οι εκτιμήσεις αυτές βέβαια αναφέρονταν στην προ τηςΟλυμπιάδας εποχή. Η νέα "Ολυμπιακή" εποχή όμως παρουσιάζει μεγάληανάγκη ξενοδοχείων, γεγονός που καθιστά πιθανή την ανέγερσή του.Τέλος, στην περιοχή του Άγιου Κοσμά προβλέπεται νέα μαρίνα 300περίπου στρεμμάτων (θαλάσσια και χερσαία ζώνη) για ναυταθλητικούςαγώνες.Και μετά τι; Με προοπτική και χρόνια ζητούμενο τις ήπιεςπαρεμβάσεις σε όλη την περιοχή του Φαληρικού Όρμου που θα επέτρεπαντην επανασύνδεση της πόλης με τη θάλασσα, τη βελτίωση της ποιότηταςζωής των κατοίκων, τη διεύρυνση και ενίσχυση του κοινόχρηστουδημόσιου χαρακτήρα της παράκτιας ζώνης, την ανάδειξη και προστασίατων ακτών. Με πιθανότερη κατάληξη την τσιμεντοποίηση και τωντελευταίων ελεύθερων χώρων και την παρεμπόδιση της όποιας πρόσβασηςτων κατοίκων στην παραλία. Ο φάκελος της υποψηφιότητας της Αθήνας γιατην ανάληψη των Ολυμπιακών αγώνων προβλέπει ότι οι εγκαταστάσεις πουθα κατασκευαστούν θα χρησιμοποιηθούν μετά τη λήξη των αγώνων γιααθλητικούς, πολιτιστικούς και άλλους κοινωφελείς σκοπούς. Στο φάκελογίνεται λόγος και για κινητές κερκίδες που θα απομακρυνθούν μετά τηλήξη των αγώνων, σε μια προσπάθεια να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις γιατο μόνιμο χαρακτήρα των κατασκευών.Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 το μόνο βέβαιο είναι ότι θαέχουμε γήπεδα. Πολλά γήπεδα. Γήπεδα με κερκίδες, γήπεδα χωρίςκερκίδες. Ενδεχομένως και διάθεση για πικ-νικ.