«Περιβαλλοντική Ανάλυση του Κηφισού ποταμού"

Εκδήλωση στην Ν. Φιλαδέλφεια για τον Κηφισό

Πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 20 Νοεμβρίου 2007, στην Νέα Φιλαδέλφεια, εκδήλωση με θέμα : «Περιβαλλοντική Ανάλυση του Κηφισού ποταμού
& Παρουσίαση των Σχεδίων Μελέτης για την Ανάπλαση της Παρακηφίσιας Ζώνης Πρασίνου της Νέας Φιλαδέλφειας.»
Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε μέρος της μελέτης που ετοιμάζει για τον Κηφισό, η επιστημονική ομάδα, που αποτελείτε από τους, Ναταλία Κοκοτού, Κλαίρη Ξενοφώντος, Τζέιμς Χολ, Αναστάσιος Αναγνωστόπουλος και Δημήτρης Σοφός, νέοι αρχιτέκτονες και πολεοδόμοι, μέλη του «Συνδέσμου Αποφοίτων Βρετανικών Πανεπιστημίων, BGS», με συντονιστή τον αρχιτέκτονα - πολεοδόμο και πρόεδρο του Συνδέσμου κ. Βασίλη Ζώτο.
Η αρχιτεκτονική πρόταση αναπτύχθηκε σε δύο μέρη.
Αρχικά εξετάστηκαν περιοχές καθ’ όλο το μήκος του ποταμού και εντοπίστηκαν ζώνες με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, δυνατότητες και προβλήματα.
Το ποτάμι χωριστικέ σε τρία βασικά μέρη, πηγές – ανοιχτή περιοχή (Κηφισιά- Μεταμόρφωση – Ν. Φιλαδέλφεια) – σκεπασμένο τμήμα και υπερυψωμένη λεωφόρος (τμήμα Δήμου Αθηναίων – Αιγάλεω- Ρέντη – Μοσχάτο –Ν. Φάληρο).
Το δεύτερο μέρος επικεντρώθηκε στην περιοχή Κόκκινος Μύλος στη Νέα Φιλαδέλφεια. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία, αλλά έγινε ακριβώς επειδή πρόκειται για μια παραμελημένη ελεύθερη ζώνη εντός του αστικού ιστού, η οποία κάλλιστα θα μπορούσε να μετατραπεί σε χώρο πρασίνου. Για το συγκεκριμένο τμήμα, η μελέτη ανάπλασης περιλαμβάνει: δημιουργία παραποτάμιου υπερτοπικού πεζοδρόμου και ποδηλατοδρόμου καθ’ όλο το μήκος του Κηφισού και σύνδεση με τον προτεινόμενο παραλιακό ποδηλατοδρόμιο Ν. Φαλήρου - Βάρκιζας, δημιουργία αστικού πρασίνου πάρκου για τους κατοίκους της περιοχής και παραποτάμιου μονοπατιού καθ’ όλο το μήκος του Κηφισού, καθώς επίσης παρεμβάσεις που θα βελτιώνουν την πρόσβαση του ποταμού. Περιλαμβάνει, επίσης, σύνδεση με το κατοικημένο περιβάλλον και ένταξη στον αστικό ιστό (διάβαση πεζών, γέφυρες, σκάλες, ράμπες), δημιουργία πόλων πρασίνου, υπαίθριας αναψυχής, χώρους αθλητικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων, πρόγραμμα ηλεκτροφωτισμού με χρήση ήπιων μορφών ενέργειας και μείωση της ηχορύπανσης από παρακείμενες οδούς μέσω πυκνής φύτευσης δένδρων και θάμνων.

Να θυμίσουμε ότι ο καθηγητής Βασίλης Ζώτος, ήταν ο επιστήμονας ο οποίος στην δεκαετία του 60, ανέλαβε την ανάπλαση του Τάμεση και έχει από τότε ασχοληθεί, ειδικευτεί θα μπορούσαμε να πούμε στις αναπλάσεις αστικών ποταμών.

«Αυτόν τον Κηφισό θέλουμε και μπορεί να γίνει»

Ανοίγοντας την εκδήλωση, ο οικοδεσπότης δήμαρχος Ν. Φιλαδέλφειας, κ. Σταύρος Κόντος, αφού ευχαρίστησε τον κ. Ζώτο και την ομάδα του για την ενασχόληση τους με το ποτάμι της Αθήνας, κάλεσε όλους τους δημάρχους αλλά και τους πολίτες των παρακηφίσιων περιοχών να αγωνιστούν για την σωτηρία και την ανάπλαση του Κηφισού. «Είναι η τελευταία ευκαιρία για τον Κηφισό. Ας μην πάει χαμένη», τόνισε στην ομιλία του ο δήμαρχος, σημειώνοντας ότι τα σχέδια υπάρχουν και μπορούν να υλοποιηθούν.

Ο καθηγητής Β. Ζώτος, που πήρε το λόγο μετά, σημείωσε ότι «Είναι αδιανόητο να μην τολμάμε να αποκαταστήσουμε τον ποταμό της Αθήνας», επισημαίνοντας ότι «χρειάζεται μόνον η πολιτική βούληση για την αποκατάσταση του φυσικού τοπίου».
Στην συνέχεια έκανε μια γενική αναφορά στους άξονες της μελέτης και ποιο συγκεκριμένα είπε, μεταξύ άλλων.

Η πρότασή μας περιλαμβάνει κατά πρώτον μια περιβαλλοντική ανάλυση όλου του Κηφισού. Αναγνωρίσαμε τρία βασικά τμήματα. Το πρώτο, προς βορρά, που είναι σε φυσική μορφή μπορεί να το χαρακτηρίσει κανείς σα φυσικό δρυμό. Η περιοχή αυτή, που την ονομάζουμε Α, παρ’ όλα τα γνωστά προβλήματα δεν έχει μεγάλες καταστροφές. Μπορούν να γίνουν ήπιες παρεμβάσεις και φύτευση δέντρων, όπου χρειάζεται.
Η περιοχή Β είναι το τμήμα που ο Κηφισός διατρέχει τις κατοικημένες περιοχές και περιλαμβάνει το τμήμα της Νέας Φιλαδέλφειας στο οποίο προτείνουμε ανάπλαση. Εδώ έχουμε προχωρήσει σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια, σαν τμήμα που περιέχει στρατηγικές προτάσεις περιβαλλοντικής ανάπλασης για τη διαμόρφωση ολόκληρου του ποταμού. Προβλέπουμε δημιουργία αστικών πάρκων, με πόλους πρασίνου, ανοιχτούς χώρους και υπαίθρια αναψυχή. Γίνεται ένταξη του ποταμού στον αστικό ιστό με διαβάσεις πεζών, γέφυρες σκάλες, ράμπες προς το νερό και ειδικό φωτισμό με χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Πιστεύουμε ότι αυτό καθορίζει μια βιώσιμη ανάπτυξη και μια βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων των γύρω περιοχών.
Το τρίτο τμήμα, περιοχή Γ, αφορά το τμήμα του ποταμού που δυστυχώς βρίσκεται κάτω από την υπερυψωμένη λεωφόρο Κηφισού. Εκεί προτείνουμε να γίνει μια πλατφόρμα για δραστηριότητες ώστε ο ποταμός να ενώνει, αντί να χωρίζει, τις εκατέρωθεν περιοχές. Θα μπορούσαν να γίνουν εκεί υπαίθρια αγορά, πάρκο για αθλητικά δρώμενα, υπαίθρια γλυπτοθήκη και εκθεσιακοί χώροι ή χώροι εκδηλώσεων κ.ά.
Μας τράβηξε την προσοχή πριν μερικούς μήνες ένα άρθρο του δημοσιογράφου Σπύρου Κάραλη στην «Καθημερινή» για τον ποταμό Τσεονγκυετσεόν (Cheonggyecheon) στη Σεούλ, στη Νότια Κορέα. Το 1970 τον είχαν καλύψει και είχε γίνει οδική αρτηρία. Το 1980 προστέθηκε και μια υπερυψωμένη λεωφόρος, όπως κάναμε κι εμείς στον Κηφισό πρόσφατα. Ο ποταμός Τσεονγκυετσεόν υποβαθμίσθηκε και με απόβλητα κλπ. και δημιουργήθηκε ένα κίνημα πολιτών για την αποκατάστασή του. Στις δημοτικές εκλογές το 2002 ένας από τους υποψήφιους Δημάρχους το πρότεινε ως βασικό άξονα του προεκλογικού του αγώνα και κέρδισε τις εκλογές. Σαν Δήμαρχος πλέον μέσα σε δύο χρόνια έκανε πραγματικότητα το γκρέμισμα της λεωφόρου και την ανάπλαση του ποταμού. Σαν αποτέλεσμα το επίπεδο του περιβάλλοντος και της διαβίωσης των κατοίκων ανέβηκαν αρκετά ψηλά, όπως ανέβηκαν κατακόρυφα και οι αξίες γης στις όχθες και σε αρκετό βάθος.
Αυτό δείχνει ότι η περιβαλλοντική αναβάθμιση εκτιμάται και αποφέρει και κέρδη, κάτι το οποίο ίσως στον τόπο μας δεν το έχουμε καταλάβει. Πιστεύω ότι αυτό μπορεί να συμβεί και στην περίπτωση του Κηφισού, ιδιαίτερα των αστικών περιοχών.
Για τον Κηφισό μου κίνησε το ενδιαφέρον η καμπάνια που ξεκίνησε η εφημερίδα «Καθημερινή» στην αρχή του χρόνου και είπαμε να εργαστούμε εθελοντικά και να προσφέρουμε μια μελέτη για να δείξουμε πως μπορεί να βελτιωθεί περιβαλλοντικά.
Είμαστε ο Σύνδεσμος Αποφοίτων Βρετανικών Πανεπιστημίων που έχει ιδρυθεί το 1958 από τον πρώην Υπουργό Πολιτισμού, τον κ. Δ. Νιάνια. Είναι μια παράδοση στο Σύνδεσμό μας να προσφέρουμε εθελοντική εργασία. Το BGS έχει μέλη από όλους τους τομείς και έχουν δημιουργηθεί ομάδες εξειδίκευσης. Μια από αυτές είναι η αρχιτεκτονική ομάδα της οποίας έχω αναλάβει το συντονισμό. Κάλεσα 5 μέλη από αυτή την ομάδα και όλοι συμφώνησαν με χαρά να εργαστούν με στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού και τη δημιουργία ενός πλαισίου για την αποκατάσταση του Κηφισού και την ανάπλαση των παραποτάμιων περιοχών. Αυτό το βήμα αποσκοπούσε στην εκκίνηση ενός διαλόγου και μιας σειράς δράσεων.
Πιστεύουμε ότι είναι εφικτό να γίνει σύντομα πραγματικότητα η ανάπλαση.
Όσοι έχουν δει τη μελέτη, τμήματα της οποίας είχαν δημοσιευθεί και στην «Καθημερινή», έχουν εντυπωσιαστεί επειδή περιλαμβάνει απλές σχετικά προτάσεις και μπορεί να υλοποιηθεί εύκολα, φυσικά με κάποια συναίνεση και κάποια χρήματα αλλά δεν είναι κάτι που χρειάζεται πολύ μεγάλη δραστηριότητα και υπέρογκες δαπάνες. Το έργο μπορεί άλλωστε να ενισχυθεί και με ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις.
Η δική μας συμβουλή είναι να γίνει αυτό σαν ένα δείγμα ώστε να καταλάβει ο απλός Αθηναίος πολίτης περί τίνος πρόκειται. Γιατί αλλιώς μπορεί να φαντάζονται ότι προτείνουμε για τον Κηφισό καφετέριες και κέντρα με μουσική, όπως έχουμε δυστυχώς στις ακτές μας στην Αττική. Εγώ είμαι τόσο αισιόδοξος που πιστεύω πως με μια καλή μελέτη της κυκλοφορίας για τη μεγάλη μας πόλη θα μπορούσε ακόμα και για το καλυμμένο κομμάτι να υπάρξουν επιλογές όπως αυτή της Σεούλ.
Θα ήθελα να πω δύο λόγια ακόμα για αυτούς που εργάστηκαν κυρίως στον ελεύθερο χρόνο τους. Έχει γίνει πολλή δουλειά από όλη την αρχιτεκτονική ομάδα που ξεκίνησε με 5 άτομα στην πρώτη φάση της μέχρι τα τέλη Μαΐου, με τους Τζέημς Χωλ, Ναταλία Κοκοτού, Κλαίρη Ξενοφώντος, Δημήτρη Σοφό και Αναστάσιο Αναγνωστόπουλο. Αν και ο τελευταίος αποχώρησε για εργασία στο εξωτερικό, στη συνέχεια η ομάδα εμπλουτίστηκε με ειδικούς συμβούλους μελετητές, τη Μηχανικό Περιβάλλοντος Μυρτώ Κολίρη και τον αρχιτέκτονα τοπίου Βρετανό Chris Gilbert, ώστε να μπορέσουμε να συνδυάσουμε όλα τα στοιχεία.
Η σκέψη μας είναι ότι αυτός ο ποταμός πέρα από την ανάγκη να έχει καθαρό νερό, πέρα από την απόδοσή του στους πολίτες με πράσινο, μπορεί να αποτελέσει και ένα διάδρομο κλιματισμού για την Αθήνα. Να είναι επίσης ένα μέρος όπου θα δείξουμε και καινοτόμες χρήσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συστήματα φιλικά προς το περιβάλλον. Εκεί έχουμε κάνει πολλή δουλειά τους τελευταίους μήνες και προχωρούμε. Θα σας δείξουμε μερικά από αυτά στην παρουσίαση που θα γίνει σήμερα για να ενημερώσουμε το κοινό και θα κάνουμε και άλλες παρουσιάσεις με στόχο να ευαισθητοποιηθούν οι Φορείς για να μπορέσει να γίνει η ανάπλαση του Κηφισού πραγματικότητα.
Στην συνέχεις οι συνεργάτες του κ. Ζώτου, παρουσίασαν την εργασία που έχει κάνει μέχρι σήμερα η ομάδα.

Μας δίνεται νέα ελπίδα δια να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την Σωτηρία του Κηφισού.

Πριν από την παρουσίαση τον λόγο πήραν ο γραμματέας του Φορέα Διαχείρισης του Κηφισού, και γνωστός για τους αγώνες του για την σωτηρία του Κηφισού στην επάνω περιοχή, Ντίνος Λάσκαρης και ο δημοσιογράφος της εφημερίδας Καθημερινής Σπύρος Κάραλης.

Μετά το πέρας της παρουσίασης, τον λόγο πήραν εκπρόσωποι φορέων και κάτοικοι της περιοχής, οι οποίοι έθεσαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, κατήγγειλαν τις αυθαιρεσίες που γίνονται στην παρακηφίσια περιοχή αλλά και την αδιαφορία του κράτους και του ΥΠΕΧΩΔΕ στην περίπτωση του Κηφισού.
Τέλος τόνισαν ότι οι προτάσεις της ομάδας δίνουν νέες ελπίδες για την σωτηρία του ποταμού και την ανάπλαση του, προς όφελος των κατοίκων της περιοχής αλλά και ολόκληρου του λεκανοπεδίου.

ΚΙΝΗΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΗΦΙ-SOS

Α.Α.